voiceoftrans.com

Hipoksia adalah keadaan tahap oksigen rendah dalam sel dan tisu. Akibatnya, sel dan tisu di semua bahagian tubuh tidak dapat berfungsi dengan normal. Hipoksia adalah keadaan yang perlu diperhatikan kerana jika dibiarkan, keadaan ini boleh menyebabkan kematian tisu.

Biasanya, oksigen yang diperoleh melalui aktiviti pernafasan akan diangkut oleh darah dari paru-paru ke jantung. Jantung kemudian akan mengepam darah kaya oksigen ke semua sel badan melalui saluran darah. Hipoksia berlaku apabila oksigen tidak sampai ke sel dan tisu. Akibatnya, kadar oksigen dalam tisu akan menurun, diikuti dengan munculnya keluhan dan gejala.

Hipoksia tidak sama dengan hipokemia. Hipokemia adalah keadaan apabila kadar oksigen dalam darah rendah. Keadaan hipokemia boleh berkembang menjadi hipoksia.

Punca Hipoksia

Hipoksia boleh disebabkan oleh tahap oksigen yang rendah di persekitaran, adanya penyakit atau gangguan pada paru-paru dan saluran pernafasan, atau kerana kesan sampingan ubat-ubatan.

Berikut adalah beberapa penyakit dan keadaan perubatan yang boleh menyebabkan hipoksia:

• Penyakit paru-paru, seperti bronkitis, COPD, edema paru, emfisema, hipertensi paru, pneumonia, pneumotoraks, atau barah paru-paru
• Penyakit jantung, seperti bradikardia, fibrilasi ventrikel, kegagalan jantung kongestif, atau penyakit jantung koronari
• Gangguan darah, seperti anemia atau methemoglobinemia
• Jangkitan yang menyebabkan sepsis
• Keracunan, seperti keracunan sianida atau keracunan CO (karbon monoksida)
• Kecederaan yang menyebabkan pendarahan berlebihan
• Penggunaan ubat-ubatan, seperti fentanyl atau anestetik
• Penyakit kerana ketinggian atau penyakit ketinggian
• Kekurangan oksigen kerana terperangkap dalam api, tempat sejuk, atau lemas

Jenis hipoksia

Berdasarkan penyebab kekurangan oksigen dalam sel dan tisu, hipoksia dapat dibahagikan kepada beberapa jenis, iaitu:

• Hipoksia hipoksia (hipoksia hipoksia), disebabkan oleh kekurangan oksigen dalam darah
• Hipoksia histotoksik, disebabkan oleh tisu badan yang tidak dapat menggunakan oksigen yang ada
• Hipoksia metabolik, disebabkan oleh lebih banyak oksigen yang diperlukan oleh tisu badan daripada biasa
• Hipoksia stagnan, disebabkan oleh kekurangan aliran darah
• Hipoksia anemia, disebabkan oleh kekurangan hemoglobin dalam sel darah merah

Sebagai tambahan kepada sebab dan jenis di atas, terdapat beberapa keadaan yang membuat seseorang lebih berisiko terkena hipoksia, termasuk hipotensi, asma, dan ALS.

Gejala Hipoksia

Setiap orang yang mengalami hipoksia boleh mengalami gejala yang berbeza. Gejala hipoksia boleh muncul secara tiba-tiba dan memburuk dengan cepat (akut) atau berkembang dengan perlahan (kronik).

Berikut adalah beberapa gejala hipoksia yang biasa:

• Nafas menjadi cepat
• Susah bernafas
• Denyutan jantung menjadi cepat atau sebaliknya menjadi lembap
• Kulit, kuku, dan bibir berwarna kebiruan (sianosis) atau bahkan merah seperti ceri
• Lemah
• Bingung atau keliru
• Kehilangan kesedaran
• Berpeluh
• Batuk
• Sukar bercakap

Dalam kes tertentu, hipoksia boleh muncul tanpa menyebabkan tanda atau gejala. Keadaan ini dipanggil hipoksia gembira.

Bila hendak berjumpa doktor

Segera berjumpa doktor sekiranya anda mengalami aduan yang disebutkan di atas. Pemeriksaan dan rawatan awal diperlukan untuk mencegah komplikasi.

Sekiranya anda melihat seseorang merasa sesak nafas atau mengalami kesukaran bernafas, lemah, tiba-tiba tidak dapat bercakap, bingung, atau mengalami sawan, bawa mereka segera ke UGD.

Diagnosis Hipoksia

Doktor akan bertanya mengenai keluhan yang dialami oleh pesakit, serta keadaan kesihatan atau penyakit yang diderita oleh pesakit.

Selepas itu, doktor akan memeriksa tanda-tanda hipoksia pada pesakit, misalnya dengan menilai tahap kesedaran, melihat warna bibir dan hujung kuku, dan memeriksa tekanan darah, kadar pernafasan, dan degup jantung.

Semasa melakukan pemeriksaan, doktor akan menjalankan rawatan awal untuk menstabilkan keadaan pesakit.

Untuk mendiagnosis hipoksia dan menentukan penyebabnya, doktor akan melakukan siasatan berikut:

• Uji oksimetri, untuk memantau tahap oksigen dalam darah
• Selesaikan ujian darah, untuk mencari tanda-tanda anemia atau jangkitan
• Ujian fungsi paru-paru, untuk memeriksa sama ada paru-paru berfungsi dengan normal
• Analisis gas darah, untuk menilai metabolisme dan pernafasan, serta kemungkinan keracunan
• Elektrokardiogram (ECG), untuk mencari tanda-tanda kerosakan jantung atau degupan jantung yang tidak teratur
• X-ray atau CT scan dada, untuk melihat kelainan pada paru-paru, seperti pneumothorax atau jangkitan paru-paru
• Imbasan CT atau MRI kepala, untuk mencari kelainan di otak, seperti tumor, strok, atau pendarahan
• Gema jantung, untuk memantau struktur dan keadaan jantung, sehingga kerosakan atau kelainan pada jantung atau injap jantung dapat dikesan

Rawatan Hipoksia

Rawatan hipoksia bertujuan untuk mengembalikan bekalan oksigen ke sel dan tisu, supaya organ tubuh dapat berfungsi dengan baik dan kematian tisu tidak berlaku. Rawatan hipoksia juga bertujuan menangani penyebabnya.

Rawatan yang boleh dilakukan untuk mengatasi hipoksia termasuk:

Oksigen

Pemberian oksigen bertujuan untuk meningkatkan tahap oksigen dalam tubuh pesakit. Terapi oksigen tambahan boleh diberikan melalui:

• Topeng atau saluran hidung (kanula hidung), pemilihannya akan disesuaikan dengan keadaan pesakit dan tahap oksigen yang akan dicapai
• Terapi hiperbarik, untuk hipoksia tisu yang teruk atau pesakit dengan keracunan karbon monoksida
• Alat pernafasan (ventilator), untuk hipoksia yang teruk dan sukar bernafas

Dadah

Selain ubat, rawatan hipoksia juga dilakukan untuk merawat penyebab hipoksia. Beberapa ubat yang mungkin diberikan oleh doktor adalah:

• Sayapenyedut atau ubat asma, untuk merawat serangan asma
• Kelas ubat kortikosteroid, untuk melegakan keradangan di paru-paru
• Antibiotik, untuk merawat jangkitan bakteria
• Anticonvulsants, untuk melegakan kejang

Komplikasi Hipoksia

Tahap oksigen yang menurun yang tidak dapat diubati dengan segera dapat berkembang menjadi hipoksia tisu dan hipoksia serebrum (kekurangan oksigen di otak). Hipoksia menyebabkan kerosakan pada sel, tisu, dan organ, seperti otak.

Kerosakan tisu otak boleh menyebabkan penghidap kehilangan kesedaran dan mengalami gangguan fungsi organ di seluruh badan. Keadaan ini boleh mengakibatkan kematian.

Hipoksia yang dirawat dengan oksigen juga berisiko menyebabkan komplikasi. Pentadbiran oksigen yang berlebihan (hiperoksia) dapat meracuni tisu badan dan menyebabkan katarak, vertigo, perubahan tingkah laku, sawan, dan bahkan gangguan sistem pernafasan.

Pencegahan Hipoksia

Hipoksia sukar dicegah kerana boleh berlaku tanpa diduga. Walau bagaimanapun, ada perkara yang boleh anda lakukan untuk mengurangkan risiko anda mengalami hipoksia:

• Gunakan ubat asma secara berkala
• Lakukan senaman pernafasan
• Elakkan naik ke ketinggian tertentu dengan cepat, untuk mengelakkan penyakit ketinggian
• Terapkan gaya hidup sihat dengan bersenam secara teratur, minum air secukupnya, dan berhenti merokok
• Lakukan pemeriksaan berkala dengan doktor anda sekiranya anda mempunyai penyakit atau penyakit yang boleh meningkatkan risiko anda mengalami hipoksia