Memahami Ciri-ciri Jenis Darah A, B, AB, dan O
Menentukan jenis kumpulan darah adalah penting, terutamanya semasa perjalanan darah, supaya darah yang ditransfusi tidak menyebabkan reaksi penentangan dari badan. Ini kerana setiap jenis darah mempunyai ciri tersendiri yang membuatnya tidak boleh dicampur dengan jenis darah yang lain.
Pemeriksaan kumpulan darah boleh dilakukan melalui ujian darah. Secara umum, golongan darah terbahagi kepada empat jenis utama, iaitu A, B, AB, dan O.
Penentuan kumpulan darah dilakukan berdasarkan jenis antigen yang terdapat dalam darah, yaitu antigen A dan antigen B, serta antibodi yang dihasilkan untuk memusnahkan antigen ini.
Pelbagai Jenis dan Klasifikasi Jenis Darah
Secara umum, terdapat dua teknik yang digunakan untuk mengklasifikasikan darah, iaitu menggunakan sistem ABO dan rhesus. Berikut ini adalah kumpulan darah yang menggunakan sistem ABO:
Jenis darah
Orang dengan golongan darah A mempunyai antigen A pada sel darah merah mereka. Selain itu, orang dengan golongan darah A menghasilkan antibodi untuk melawan sel darah merah dengan antigen B.
Jenis darah B
Mereka yang mempunyai darah jenis B mempunyai antigen A pada sel darah merah mereka. Orang dengan golongan darah ini menghasilkan antibodi A untuk melawan sel darah merah dengan antigen A.
Jenis darah AB
Sekiranya anda mempunyai darah jenis AB, ini bermakna anda mempunyai antigen A dan B pada sel darah merah anda. Ini juga bermaksud anda tidak mempunyai antibodi A dan B dalam darah anda.
Jenis darah O
Orang yang mempunyai darah jenis O tidak mempunyai antigen A dan B pada sel darah merahnya. Walau bagaimanapun, orang yang mempunyai golongan darah O menghasilkan antibodi A dan B dalam darah mereka.
Sebagai tambahan kepada klasifikasi kumpulan darah ABO, darah juga dapat diklasifikasikan berdasarkan faktor rhesus yang dimilikinya. Faktor Rhesus adalah antigen atau protein yang terdapat di permukaan sel darah merah. Dalam sistem ini, golongan darah dibahagikan kepada rhesus positif dan rhesus negatif.
Sekiranya sel darah merah anda mempunyai faktor Rh, jenis darah anda adalah positif Rh. Sebaliknya, jenis darah anda negatif Rh jika anda tidak mempunyai faktor Rh.
Peranan Jenis Darah dalam Transfusi Darah
Sebelumnya, pemilik golongan darah O dapat menderma darah kepada seseorang dengan golongan darah A, B, AB, dan O, tetapi sekarang tidak digalakkan. Ini kerana darah jenis O masih mempunyai kemungkinan untuk menghasilkan reaksi transfusi darah, walaupun risikonya agak kecil.
Walau bagaimanapun, darah jenis O masih boleh digunakan sebagai pemindahan darah untuk keadaan kecemasan atau ketika bekalan darah jenis dengan jenis yang sesuai tidak mencukupi.
Berbeza dengan mereka yang mempunyai golongan darah O yang merupakan penderma sejagat, orang dengan golongan darah AB adalah penerima darah sejagat. Ini bermaksud bahawa seseorang dengan golongan darah AB boleh mendapatkan penderma darah dari golongan darah A, B, AB, atau O.
Ini kerana pemilik golongan darah AB tidak mempunyai antibodi A atau B, jadi tubuhnya tidak akan menghasilkan reaksi imun ketika dia mendapat darah.
Sebaliknya, seseorang yang Rh negatif boleh menderma darah kepada orang yang negatif Rh dan positif Rh. Walau bagaimanapun, penderma yang positif Rh hanya boleh menderma darah kepada seseorang yang positif Rh.
Untuk penjelasan lebih lanjut, anda boleh memperhatikan jadual yang mengandungi padanan antara sel darah merah penderma dan penerima penderma darah di bawah:
Jadual Pencocokan Sel Darah Merah Penderma dan Penerima | ||||||||
| Penerima | Penderma | |||||||
O | O + | A | A + | B | B + | AB− | AB + | |
O | Sesuai | Tidak sesuai | Tidak sesuai | Tidak sesuai | Tidak sesuai | Tidak sesuai | Tidak sesuai | Tidak sesuai |
O + | Sesuai | Sesuai | Tidak sesuai | Tidak sesuai | Tidak sesuai | Tidak sesuai | Tidak sesuai | Tidak sesuai |
A | Sesuai | Tidak sesuai | Sesuai | Tidak sesuai | Tidak sesuai | Tidak sesuai | Tidak sesuai | Tidak sesuai |
A + | Sesuai | Sesuai | Sesuai | Sesuai | Tidak sesuai | Tidak sesuai | Tidak sesuai | Tidak sesuai |
B | Sesuai | Tidak sesuai | Tidak sesuai | Tidak sesuai | Sesuai | Tidak sesuai | Tidak sesuai | Tidak sesuai |
B + | Sesuai | Sesuai | Tidak sesuai | Tidak sesuai | Sesuai | Sesuai | Tidak sesuai | Tidak sesuai |
AB− | Sesuai | Tidak sesuai | Sesuai | Tidak sesuai | Sesuai | Tidak sesuai | Sesuai | Tidak sesuai |
AB + | Sesuai | Sesuai | Sesuai | Sesuai | Sesuai | Sesuai | Sesuai | Sesuai |
Derma dan Transfusi Plasma Darah
Pemindahan darah dapat dilakukan untuk memberikan sel darah merah, sel darah putih, platelet, atau plasma darah. Transfusi plasma darah dapat dilakukan sebagai perawatan untuk penyakit tertentu, seperti terapi plasma pemulihan untuk COVID-19.
Berikut adalah jadual keserasian plasma darah antara penerima dan penderma:
Jadual Keserasian Plasma Darah Penderma dan Penerima | ||||
Penerima | Penderma | |||
O | A | B | AB | |
O | Sesuai | Sesuai | Sesuai | Sesuai |
A | Tidak sesuai | Sesuai | Tidak sesuai | Sesuai |
B | Tidak sesuai | Tidak sesuai | Sesuai | Sesuai |
AB | Tidak sesuai | Tidak sesuai | Tidak sesuai | Sesuai |
Mengetahui jenis darah, baik dari penderma dan penerima penderma darah, sangat penting untuk mencegah komplikasi. Di samping itu, penting bagi wanita hamil untuk mengetahui darah rhesus bayi di dalam rahim mereka untuk mengelakkan ketidaksesuaian rhesus.
Ketidaksesuaian Rhesus adalah keadaan ketika rhesus ibu dan janin berbeza, sehingga tubuh ibu menghasilkan antibodi untuk memusnahkan darah janin. Sekiranya tidak dirawat dengan segera, keadaan ini boleh membahayakan bayi ketika dilahirkan.
Pengaruh Jenis Darah Ibu Bapa Terhadap Anak-anak
Sebelum ini disebutkan bahawa jenis darah anak diwarisi dari gen kedua ibu bapa. Namun, ingat bahawa jenis darah anak tidak selalu sama dengan ayah atau ibunya. Terdapat beberapa kombinasi jenis darah yang dapat menghasilkan pelbagai jenis jenis darah.
Berikut adalah jenis darah yang mungkin dimiliki oleh anak mengikut kombinasi jenis darah:
- Sekiranya ibu bapa mempunyai golongan darah O dan O, anak boleh menghidap golongan darah O.
- Sekiranya ibu bapa mempunyai golongan darah O dan A, anak itu boleh mempunyai golongan darah O atau A.
- Sekiranya ibu bapa mempunyai golongan darah O dan B, anak itu boleh mempunyai golongan darah O atau B.
- Sekiranya ibu bapa mempunyai golongan darah A dan A, anak itu boleh mempunyai golongan darah O atau A.
- Sekiranya ibu bapa mempunyai golongan darah A dan B, anak itu boleh mempunyai golongan darah O, A, B, atau AB.
- Sekiranya ibu bapa mempunyai golongan darah B dan B, anak itu boleh mempunyai golongan darah O atau B.
- Sekiranya ibu bapa mempunyai golongan darah AB dan O, anak boleh menghidap darah A atau B.
- Sekiranya ibu bapa mempunyai golongan darah AB dan A, anak-anak boleh mempunyai golongan darah A, B, atau AB.
- Sekiranya ibu bapa mempunyai golongan darah AB dan B, anak-anak boleh mempunyai golongan darah A, B, atau AB.
- Sekiranya ibu bapa mempunyai golongan darah AB dan AB, anak-anak boleh mempunyai golongan darah A, B, atau AB.
Mengetahui jenis darah boleh bermanfaat bagi anda dan orang lain yang memerlukan perjalanan darah, dan juga untuk wanita hamil untuk menjangkakan gangguan pada janin. Sekiranya anda ingin mengetahui jenis darah anda, berjumpa doktor untuk melakukan pemeriksaan jenis darah.
