voiceoftrans.com

Pneumothorax adalah keadaan apabila udara terkumpul di rongga pleura, yang merupakan ruang antara paru-paru dan dinding dada. Udara boleh masuk kerana kecederaan pada dinding dada atau koyakan pada tisu paru-paru. Akibatnya, paru-paru menjadi kempis (runtuh) dan tidak dapat mengembang.

Berdasarkan penyebabnya, pneumothorax terbahagi kepada dua, iaitu trauma pneumothorax dan nontraumatic pneumothorax. Pneumotoraks traumatik boleh berlaku akibat kecederaan pada paru-paru atau dinding dada, sedangkan pneumotoraks nontraumatik boleh terjadi dengan atau tanpa penyakit paru-paru.

Jika dilihat dari tahap keparahannya, pneumothorax dapat dikelaskan kepada:

• Pneumotoraks sederhana

  Dihidupkan pneumotoraks sederhana, hanya sebahagian paru-paru yang runtuh, tetapi boleh menyebabkan penurunan kadar oksigen dalam darah dan sesak nafas. Pneumotoraks sederhana bukan keadaan darurat, tetapi masih perlu dipantau.

• Ketegangan pneumotoraks

  Dihidupkan ketegangan pneumotoraks, semua bahagian paru-paru runtuh, menyebabkan penurunan fungsi jantung dan organ lain. Ketegangan pneumotoraks boleh menyebabkan kematian sekiranya tidak dirawat dengan segera.

Punca Pneumothorax

Pneumothorax boleh berlaku secara tiba-tiba tanpa sebab yang diketahui atau akibat daripada salah satu daripada keadaan berikut:

• Penyakit paru-paru yang menyebabkan kerosakan tisu, seperti penyakit paru obstruktif kronik (COPD), jangkitan paru-paru, dan Sistik Fibrosis
• Kecederaan pada dada, misalnya dari luka tembakan, luka tusukan, hentaman, patah tulang rusuk, atau prosedur perubatan, seperti biopsi dan CPR
• Pecahnya kantung berisi udara (pelepasan) di luar paru-paru akibat emfisema atau COPD
• Ketidakseimbangan tekanan udara di dada disebabkan oleh penggunaan alat pernafasan atau ventilator

Faktor Risiko Pneumothorax

Pneumothorax pada dasarnya boleh dialami oleh sesiapa sahaja. Walau bagaimanapun, orang dengan keadaan berikut lebih berisiko mengalami pneumothorax:

• Jantina lelaki
• 20ꟷ40 tahun
• Mempunyai tabiat merokok
• Menderita penyakit paru-paru, terutamanya COPD
• Mempunyai sejarah keluarga pneumothorax
• Adakah anda pernah mengalami pneumothorax sebelum ini?

Gejala Pneumothorax

Tekanan udara yang meningkat di pleura akan mencegah paru-paru mengembang ketika anda menyedut. Akibatnya, gejala seperti:

• Sakit dada
• Susah bernafas
• Peluh sejuk
• Warna kulit kebiruan atau sianotik
• Degupan jantung
• Lemah
• Batuk

Bila hendak berjumpa doktor

Segera berjumpa doktor sekiranya anda mengalami simptom di atas, terutamanya jika ia muncul setelah anda mengalami kecederaan dada atau anda mempunyai faktor risiko yang dinyatakan di atas.

Penting untuk diingat bahawa ujian masih harus dilakukan jika anda mengalami kecederaan dada, walaupun anda tidak mengalami gejala atau hanya mengalami gejala ringan.

Sekiranya sakit dada tidak dapat ditanggung atau nafas semakin teruk, pergi ke bilik kecemasan hospital terdekat.

Diagnosis Pneumothorax

Doktor akan bertanya mengenai gejala yang dialami pesakit dan melakukan pemeriksaan fizikal, iaitu dengan mendengar suara di dada pesakit dengan menggunakan stetoskop. Kemudian, untuk mengesahkan diagnosis, doktor akan melakukan pemeriksaan lebih lanjut dengan:

• Analisis gas darah arteri, untuk mengukur tahap oksigen dalam darah pesakit
• Imbas dengan ultrasound, sinar-X dada, atau imbasan CT, untuk mendapatkan gambaran mengenai keadaan paru-paru pesakit

Rawatan Pneumothorax

Rawatan pneumothorax bertujuan untuk mengurangkan tekanan pada paru-paru sehingga paru-paru dapat mengembang dengan baik dan untuk mencegah kambuhnya penyakit. Kaedah rawatan yang akan dipilih oleh doktor bergantung kepada keparahan dan keadaan pesakit.

Berikut adalah beberapa kaedah rawatan yang boleh digunakan untuk merawat pneumotoraks:

1. Pemerhatian

Sekiranya hanya sebahagian kecil paru-paru pesakit telah runtuh dan tidak ada gangguan pernafasan yang teruk, doktor hanya boleh memantau keadaan pesakit.

Pemantauan dilakukan dengan menjalankan sinar-X secara berkala sehingga paru-paru pesakit dapat mengembang lagi. Doktor juga akan memberi oksigen sekiranya pesakit mengalami kesukaran untuk bernafas atau tahap oksigen di badannya menurun.

Semasa tempoh pemantauan, doktor akan meminta pesakit untuk tidak melakukan aktiviti berat atau melakukan perjalanan dengan kapal terbang sehingga paru-paru pulih.

2. Aspirasi jarum atau kemasukan tiub dada

Sekiranya sebahagian besar paru-paru telah runtuh, doktor mesti membuang pengumpulan udara di rongga pleura. Untuk melakukan ini, doktor boleh menggunakan kaedah berikut:

• Aspirasi jarum, iaitu dengan memasukkan jarum ke dalam dada pesakit
• Pemasangan tiub dada, iaitu dengan memasukkan tiub melalui sayatan di antara tulang dada, sehingga udara dapat keluar melalui tiub ini

3. Langkah-langkah bukan pembedahan

Sekiranya paru-paru masih tidak mengembang setelah dirawat dengan prosedur di atas, doktor akan melakukan tindakan bukan pembedahan, seperti:

• Merengsa pada pleura sehingga pleura melekat pada dinding dada, sehingga udara tidak lagi dapat memasuki rongga pleura
• Mengambil darah dari lengan pesakit dan memasukkannya ke dalam tiub dada untuk menyekat kebocoran udara
• Memasang injap sehala di saluran udara melalui tiub kecil (bronkoskop) yang dimasukkan melalui kerongkong, sehingga paru-paru dapat mengembang dengan betul dan tidak ada lagi kebocoran udara ke rongga pleura

4. Pembedahan

Pembedahan dilakukan sekiranya kaedah rawatan lain tidak berkesan atau pneumothorax berulang. Pembedahan dilakukan untuk memperbaiki bahagian paru-paru yang bocor.

Dalam kes yang teruk, doktor akan melakukan lobektomi, iaitu penyingkiran bahagian (lobus) paru-paru yang runtuh.

Komplikasi Pneumothorax

Pneumothorax yang teruk adalah keadaan yang berbahaya. Sekiranya tidak diperiksa, pesakit boleh mengalami komplikasi seperti:

• Edema paru, yang merupakan kumpulan cecair di dalam kantung paru-paru
• Pneumomediastinum, yang merupakan kumpulan udara di tengah dada
• Empyema, yang merupakan kumpulan nanah di rongga pleura
• Hemopneumothorax, yang merupakan pengumpulan udara dan darah di rongga pleura
• Pneumopericardium, yang merupakan kumpulan udara antara lapisan jantung
• Hipokemia, iaitu kekurangan oksigen dalam darah kerana kegagalan pernafasan
• serangan jantung
• Emfisema subkutan

Pencegahan Pneumothorax

Tidak diketahui bagaimana mencegah pneumotoraks. Walau bagaimanapun, jika anda mempunyai sejarah pneumotoraks, ikuti cadangan di bawah untuk mengelakkan keadaan ini berulang:

• Berhenti merokok.
• Periksa keadaan anda kepada doktor secara berkala.
• Hentikan aktiviti fizikal yang menyusahkan paru-paru, seperti menyelam.