voiceoftrans.com

Kegagalan buah pinggang akut atau kecederaan buah pinggang akut adalah keadaan apabila buah pinggang berhenti berfungsi secara tiba-tiba. Keadaan ini boleh disebabkan oleh gangguan aliran darah ke buah pinggang, gangguan buah pinggang, atau masalah dengan penyumbatan pada saluran kencing.

Ginjal adalah organ yang mempunyai fungsi utama menyaring sisa metabolik dari darah dan membuangnya melalui air kencing. Sekiranya fungsinya berhenti, sisa yang harus dikeluarkan benar-benar terkumpul di dalam badan.

Kerosakan buah pinggang pada kegagalan buah pinggang akut boleh berlaku secara tiba-tiba. Keadaan ini boleh membahayakan nyawa penghidapnya. Namun, jika dikesan dan dirawat dengan cepat dan tepat, kerosakan ginjal akibat kegagalan buah pinggang akut dapat disembuhkan.

Punca Kegagalan Ginjal Akut

Penyebab kegagalan buah pinggang akut sangat pelbagai, bermula dari gangguan aliran darah ke buah pinggang (prerenal, kerosakan pada buah pinggang sendiri, atau halangan aliran air kencing (postrenal). Inilah penjelasannya:

Gangguan aliran darah ke buah pinggang

Terdapat beberapa penyakit dan keadaan yang dapat menyekat aliran darah ke buah pinggang dan menyebabkan kegagalan buah pinggang, iaitu:

• Kehilangan darah atau cecair kerana pendarahan, dehidrasi teruk, atau cirit-birit yang teruk
• Operasi
• Sepsis atau anafilaksis
• Penyakit hati, seperti sirosis hati
• Penyakit jantung, seperti kegagalan jantung atau serangan jantung
• Luka bakar yang teruk
• Ambil ubat, seperti aspirin, ibuprofen, naproxen, atau ubat antihipertensi

Kerosakan buah pinggang

Kegagalan buah pinggang akut juga boleh berlaku akibat kecederaan atau kerosakan pada ginjal itu sendiri, misalnya kerana:

• Glomerulonefritis atau keradangan penapis di buah pinggang
• Rhabdomyolysis atau kerosakan pada tisu otot
• Penumpukan kolesterol yang menyekat aliran darah ke buah pinggang
• Pembekuan darah di urat dan arteri di buah pinggang
• Scleroderma, yang merupakan sekumpulan penyakit yang menyerang kulit dan tisu penghubung
• Sindrom uremik hemolitik, yang merupakan penyakit di mana sel darah merah pecah terlalu cepat
• Sindrom lisis tumor, iaitu pemusnahan sel-sel tumor yang mengakibatkan pembebasan toksin yang menyebabkan kerosakan buah pinggang
• Penggunaan ubat, seperti antibiotik aminoglikosida, ubat anti-radang nonsteroid (NSAID), ubat hipertensi (seperti Perencat ACE atau diuretik) dan ubat kemoterapi
• Penggunaan cecair kontras, yang merupakan cecair yang digunakan untuk sinar-X atau imbasan CT
• Jangkitan teruk, seperti penyakit Weil akibat leptospirosis
• Pendedahan toksin, alkohol, kokain atau logam berat

Penyumbatan pada saluran kencing

Penyumbatan pada saluran kencing, termasuk pelvis buah pinggang, ureter, pundi kencing, atau uretra, akan menyebabkan cecair kembali ke buah pinggang. Keadaan ini akan merosakkan buah pinggang dan boleh menyebabkan kegagalan buah pinggang akut. Beberapa penyakit yang dapat menyekat saluran kencing adalah:

• Batu karang
• Tumor di saluran kencing, ginjal, atau organ di sekitar buah pinggang
• Pembesaran prostat
• Tisu atau tisu penghubung di saluran kencing
• Kerosakan saraf pundi kencing (pundi kencing neurogenik)
• Kesan sampingan pembedahan pada pelvis
• Trombosis urat renal

Faktor Risiko untuk Kegagalan Ginjal Akut

Terdapat beberapa faktor yang dapat meningkatkan risiko seseorang mengalami kegagalan buah pinggang, iaitu:

• 65 tahun ke atas
• Sedang menjalani kemoterapi atau rawatan intensif lain
• Adakah anda pernah mengalami kegagalan buah pinggang sebelum ini?
• Mempunyai sejarah keluarga mengenai penyakit buah pinggang
• Menghidap barah atau sedang menjalani rawatan barah
• Mengalami penyakit buah pinggang atau pernah mengalami kegagalan buah pinggang sebelumnya
• Menghidap diabetes, darah tinggi, kegagalan jantung, penyakit hati, penyakit arteri periferal atau kegemukan

Gejala Kegagalan Ginjal Akut

Gejala kegagalan buah pinggang akut boleh muncul dalam beberapa hari atau bahkan beberapa jam selepas kegagalan buah pinggang berlaku. Gejala termasuk:

• Penurunan jumlah dan kekerapan air kencing
• Bengkak kaki kerana penumpukan cecair
• Badan mudah letih
• Susah bernafas
• Gangguan irama jantung
• Sakit atau rasa tekanan di dada
• Nafas berbau
• Ruam atau gatal muncul pada kulit
• Selera makan berkurang
• Pening dan muntah
• Demam
• Sakit di perut dan belakang
• Sakit atau bengkak pada sendi
• Gegaran di tangan
• Kejang
• Koma

Bila hendak berjumpa doktor

Segera pergi ke bilik kecemasan jika anda mengalami gejala kegagalan buah pinggang akut, terutamanya jika anda pernah mengalami kegagalan buah pinggang atau mempunyai sejarah keluarga yang menghidap penyakit buah pinggang.

Periksa dengan doktor anda secara berkala jika anda menderita penyakit kronik yang boleh menyebabkan kegagalan buah pinggang akut, seperti darah tinggi dan diabetes.

Untuk mengelakkan berlakunya kegagalan buah pinggang akut kerana penggunaan ubat-ubatan, jangan mengambil ubat secara sembarangan dan selalu mengikuti peraturan yang diberikan oleh doktor.

Diagnosis Kegagalan Ginjal Akut

Doktor akan bertanya mengenai gejala yang dialami dan sejarah perubatan pesakit, kemudian meneruskan pemeriksaan fizikal. Seterusnya, doktor akan melakukan pemeriksaan sokongan yang merangkumi:

• Ujian darah, untuk mengukur tahap nitrogen kreatinin dan urea yang akan meningkat dalam kegagalan buah pinggang akut, dan juga untuk mengukur kadar penapisan glomerular (GFR)kadar penapisan glomerular) untuk menilai keparahan kegagalan buah pinggang akut
• Ujian air kencing, untuk mengukur tahap elektrolit dalam air kencing dan mengukur jumlah air kencing yang keluar
• Imbas dengan ultrasound, CT scan, atau MRI, untuk melihat keadaan buah pinggang dan mengesan kehadiran atau ketiadaan tumor atau penyumbatan pada saluran kencing atau saluran darah ke buah pinggang
• Biopsi buah pinggang, untuk mengesan kelainan pada tisu ginjal

Rawatan Kegagalan Ginjal Akut

Rawatan kegagalan buah pinggang akut bertujuan untuk mencegah komplikasi dan memulihkan fungsi buah pinggang. Pesakit biasanya perlu dirawat di hospital yang panjangnya bergantung pada seberapa parah keadaannya dan seberapa cepat buah pinggang dapat pulih.

Kaedah rawatan untuk kegagalan buah pinggang akut bergantung kepada penyebabnya. Beberapa kaedah rawatan yang boleh diberikan oleh doktor adalah:

• Peraturan diet, yaitu dengan membatasi pengambilan makanan yang tinggi garam dan kalium selama proses penyembuhan ginjal
• Memberi ubat, iaitu dengan memberi ubat yang dapat menyeimbangkan kadar elektrolit dalam darah, memberikan diuretik untuk membuang cecair berlebihan, antibiotik jika kegagalan buah pinggang disebabkan oleh jangkitan bakteria
• Dialisis, yang merupakan prosedur yang dilakukan ketika kerosakan buah pinggang cukup parah

Komplikasi Kegagalan Ginjal Akut

Kegagalan buah pinggang akut boleh menyebabkan kematian dan komplikasi berikut:

• Asidosis metabolik (peningkatan kadar asid dalam darah)
• Ketidakseimbangan elektrolit
• Edema paru atau penumpukan cecair di paru-paru
• Penyakit jantung, seperti kegagalan jantung, serangan jantung, aritmia, atau serangan jantung
• Gangguan sistem pencernaan, termasuk pendarahan gastrousus
• Kerosakan buah pinggang kekal
• Hiperkalemia atau kadar kalium yang tinggi
• Gangguan saraf kerana pengumpulan urea atau uremia

Pencegahan Kegagalan Ginjal Akut

Cara untuk mencegah kegagalan buah pinggang akut adalah dengan menjaga kesihatan buah pinggang dengan mengambil langkah-langkah berikut:

• Makan makanan sihat
• Hadkan pengambilan garam
• Mengekalkan berat badan yang ideal
• Kawal kadar gula dalam darah
• Mengawal tekanan darah
• Minum air secukupnya
• Mengehadkan pengambilan ubat penghilang rasa sakit
• Mengehadkan pengambilan minuman beralkohol
• Berhenti merokok
• Menguruskan tekanan dengan baik
• Bersenam secara berkala